Terugblik op de Regioavonden
De regioavonden zitten er alweer even op. Van 19 januari tot 23 februari hebben we 9 avonden mogen houden in Drachten, Groningen, Meppel, Hardenberg, Apeldoorn, Bunschoten-Spakenburg, ’s-Hertogenbosch, Gouda en als laatste in Goes. Er was een goede opkomst en doorgaans geanimeerde bespreking.
Doelen
Wat was het doel van deze avonden? In onze presentatie hebben we als Kerngroep steeds twee doelstellingen genoemd: informeren en verbinden. Daar was alle aanleiding voor.
Vanaf het begin van onze inzet als Kerngroep bezinning bleek dat er in de GKv veel onbekendheid was over de wijze van omgang met de Bijbel, de manier van Bijbeluitleg, die de basis vormde voor de synodebesluiten uit 2020 over man/vrouw en ambt (MVEA).
Daar kwam vervolgens een lacune bij aan kennis over de nieuwe kerkorde voor de fusiekerk NGK. Weinigen wisten welke veranderingen hier spelen. In veel gemeenten is er niet of nauwelijks over gecommuniceerd. In het boek Het Woord in geding (inmiddels 2e druk)hebben we op beide terreinen voorzien in informatie en uitleg. Op de Regioavonden is dat nader concreet inzichtelijk gemaakt.
Informeren
De verandering in Bijbeluitleg die door de synode is toegepast betreft vooral de positie van man en vrouw in Genesis 2-3 en de teksten in het Nieuwe Testament die daarmee in verband staan. Volgens het synoderapport Elkaar van harte dienen komt alles wat wijst op eenheid, gelijkheid en gezamenlijkheid van de Heilige Geest. Daarentegen zijn verschillen tussen m-v in de Bijbel terug te voeren op de patriarchale cultuur van na de zondeval. Zo wordt er een selectie gemaakt binnen de Bijbel en worden aantoonbaar dingen weg gelaten of juist toegevoegd. Dit is een Schrift-kritische methode van uitleg waarvoor de Bijbel ons waarschuwt (Deut. 12:32; art. 7 NGB).
Bij de nieuwe kerkorde gaat het om het veranderen van duidelijke bepalingen over het gezag van Gods Woord, de binding aan de belijdenis, het toezicht op de christelijke leer, individuele plaatselijke vrijheid i.p.v. gezamenlijke geloofseenheid over de plaats van het huwelijk, over de toegang tot het avondmaal, om grote rechtsongelijkheid tussen kerken (diakenen wel en niet bij de kerkenraad); enz. Terwijl er in 2017 een gereformeerde kerkorde was beloofd, komt er nu iets anders uit.
Verbinden
Behalve informeren is er ook alle aanleiding tot het werken aan onderlinge verbinding. Met lede ogen zien we allemaal de verbrokkeling om zich heen grijpen: verontruste GKv-ers die niet weten waar ze goed aan doen, blijven of gaan. Daarnaast ook degenen voor wie een vertrek onvermijdelijk is, maar waar dan heen? Veel uiteenlopende persoonlijke situaties, waar niet zomaar één recept voor beschikbaar is. Juist dan is er alle reden om om te zien naar elkaar. Hoe blijven we met elkaar verbonden in de sterk veranderende kerkelijke context en steunen we elkaar om samen gereformeerd te blijven.
Behoefte
Gezien de belangstelling en het verloop van de avonden voorzagen deze duidelijk in een behoefte. De gepresenteerde informatie werd doorgaans als verhelderend beschouwd. De onderlinge ontmoeting en de open gesprekken werkten sowieso verbindend en bemoedigend. Het doet goed om te merken dat je er niet alleen voor staat. En zo is voor je het weet een avond ook alweer voorbij.
Fasering
‘Jullie moeten hier direct mee stoppen’, is de kritiek van de zijlijn. ‘Het wakkert slechts de verdeeldheid aan en doet geen recht aan de veranderende context waarin we nu eenmaal leven.’ Tot een inhoudelijke weerlegging van de geboden informatie komt het veelal echter niet.
‘Jullie zijn niet duidelijk genoeg. Zeg waar het op staat en geef concreet aan wat de verontrusten moeten doen.’ Dat is de visie die we van de andere kant zo voor en na hebben gehoord. Vaak, niet altijd, komt deze van degenen die eerder zelf al gekozen hebben. Zij roepen nu vanaf hun plaats verontruste vrijgemaakten op tot actie en sporen de Kerngroep aan om daaraan leiding te geven.
Daar willen we in onze terugblik graag nog een paar dingen op zeggen.
Allereerst: het was een welbewuste afweging om ons in deze fase vooral te richten op de doelstellingen informeren en verbinden. Bewustmaking is noodzakelijk, juist omdat de kerkelijke informatiekanalen hierin niet voorzien.
Ten tweede: verantwoorde keuzes kunnen alleen gemaakt worden als die steunen op een duidelijke afweging van de feiten. Wat is er in de GKv aan de hand en waar gaat het om? Dat geldt altijd en zeker ook hier. Hebben we in geloof het juiste perspectief en onderscheiden we goed waarop het aankomt?
Ten derde: zolang er nog gesprek mogelijk is in de plaatselijke kerken, is het de eerste roeping om daaraan deel te nemen. Pas als definitieve besluiten zijn genomen, raak je uitgepraat. Dus is onze oproep steeds geweest: ga in gesprek met de kerkenraad en met de gemeente en als dat niet (meer) lukt, zoek dan steun bij elkaar.
Ten vierde: juist in deze fase van het zoeken van verbinding past een brede doelgroep en geen uitsluiting. We moeten ons realiseren dat het niet voor iedereen op dezelfde dag decision-day is. Maar er zal gekozen moeten worden. Niet kiezen is ook kiezen.
Vervolg
Een fasering roept ook om een vervolg. We hebben op de avonden doorgaans kort gevraagd waaraan in de huidige omstandigheden verdere behoefte bestaat. De reacties daarop zijn niet eenduidig en dat is begrijpelijk vanuit de grote onderlinge verschillen. Voor de een gaat het om meer verdieping, voor de ander is er vooral behoefte aan praktische advisering. Wij proberen onze inzet nu te richten op twee niveaus: landelijk en regionaal.
Landelijk: op zo kort mogelijke termijn hopen we een nieuwe ontmoetingsdag te organiseren en ons dan te concentreren op wat er nodig is voor gereformeerd-kerk-zijn volgens de Bijbel, belijdenis en het gereformeerde kerkrecht.
Regionaal: we willen z.s.m. komen tot de ondersteuning van concrete regionale bezinningsgroepen door de gegevens uit te wisselen van wie aan ons aangeven om daaraan te willen deelnemen.
Op beide sporen volgt nadere informatie zodra dat mogelijk is.
In alles weten we ons afhankelijk van Christus, de gekruisigde maar ook opgestane Heer. Hij is het hoofd van de kerk en we bidden voortdurend om de leiding van zijn Geest.
De Kerngroep bezinning GKv
6 april 2023